Otizm Spektrum Bozukluğuna Eşlik Eden Tanılar

Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), özellikle gelişim dönemlerinde diğer bazı psikiyatrik ve nörogelişimsel bozukluklarla sıkça birlikte görülür. Bu komorbid (eşlik eden) tanılar, OSB’nin belirtilerini karmaşıklaştırabilir ve tedavi sürecini daha zorlu hale getirebilir. Sık görülen komorbid tanılar şunlardır:

1. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): OSB olan bireylerde, DEHB belirtileri sıkça görülür. Dikkat dağınıklığı, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik gibi DEHB özellikleri, OSB’nin sosyal ve iletişimle ilgili zorluklarını daha da belirgin hale getirebilir.

2. Anksiyete Bozuklukları: Sosyal anksiyete, ayrılma anksiyetesi ve spesifik fobiler, otizmli bireylerde yaygın olarak görülen kaygı türleridir. Rutin değişiklikleri veya sosyal etkileşimler bu bireylerde yoğun anksiyeteye yol açabilir.

3. Depresyon: Özellikle ergenlik ve genç yetişkinlik dönemlerinde, OSB tanılı bireylerde depresyon belirtileri görülebilir. Sosyal izolasyon, iletişim zorlukları ve okul/iş yaşamındaki problemler bu riski artırabilir.

4. Öğrenme Güçlükleri: OSB olan bireylerin bir kısmında, disleksi gibi özgül öğrenme güçlükleri de eşlik edebilir. Bu durum akademik başarıda zorluklara yol açabilir ve özel eğitim gereksinimlerini artırabilir.

5. Zihinsel Yetersizlik: OSB, farklı düzeylerde bilişsel işlevle görülebilir. Otizmli bireylerin bir kısmında zihinsel yetersizlik de bulunabilir, ancak bu durumda dahi güçlü yanlar ve özel yetenekler görülebilir.

6. Uyku Bozuklukları: Uykuya dalmada veya uykuyu sürdürmede güçlükler, OSB tanılı bireylerde sıklıkla görülür. Uykusuzluk, davranışsal sorunları şiddetlendirebilir ve günlük işlevselliği olumsuz etkileyebilir.

7. Epilepsi: Otizmli bireylerde epileptik nöbet riski genel nüfusa göre daha yüksektir. Bu durum, genellikle ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar.

Bu eşlik eden durumlar, tedavi planlamasında multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Ebeveynlerin ve bakım verenlerin bilgilendirilmesi, terapilerin uyarlanması ve bireyselleştirilmiş eğitim planları (BEP) gibi destekler, çocuğun ve ailenin yaşam kalitesini artırmada önemlidir.